T.C. İSTANBUL BÖLGE İDARE MAHKEMESİ,

Yd. İtiraz No: 2002/333- Yürütmenin Durdurulması

 

ÖZET: YÖK kararının alınması tarihinden önce Fakülteye girmiş olan öğrencilere söz konusu karar uygulanmaz. Bu öğrencilerin öğretmenlik formasyonu almaları hukukun gereğidir (Editör Özeti).

 

       Parg. 1             İSTEMİN ÖZETİ: Marmara Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesinde öğretmenlik formasyon programı uygulamasına son verilmesine ilişkin 3.4.2001 gün ve 2001/207 sayılı senato kararının davacılara uygulanma işleminin iptali ve yürütmenin durdurulması talebiyle açılan davada, İstanbul 3. İdare Mahkemesi’nin , yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin  18.1.2002 tarih ve E. 2001/656 sayılı kararının; üniversite başvurularının Mart 1998’den önce yapılmış olması nedeniyle bu tarihte alınan YÖK Kararı’nın kendilerini etkilememesi gerektiğini, müktesep haklarının oluşması nedeniyle öğretmenlik formasyonu derslerini almalarının uygun olacağı belirtilerek kaldırılması ve yürütmenin durdurulması taleplerinin kabulü istenilerek itiraz edilmektedir.

 

TÜRK MİLLETİ ADINA

       Parg. 2             Karar veren İstanbul Bölge İdare Mahkemesi’nce işin gereği görüşüldü.

       Parg. 3             Dava, 3.4.2001 tarih ve 2001-207 sayılı Marmara Üniversitesi Senato Kararı’nın davacılara uygulanmasına ilişkin işlemim, istemin özeti bölümünde belirtilen nedenlerle iptali ve yürütmenin durdurulması talebiyle açılmıştır.

       Parg. 4             2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 4001 sayılı Kanunla değişik 27. maddesinin 2. fıkrasına göre yürütmenin durdurulması kararı verilebilmesi için idari işlemin uygulanması halinde güç veya olanaksız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması koşullarının birlikte gerçekleşmesi gerekir.

       Parg. 5             Öte yandan, 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanunu’nun 7. maddesinde Üniversitelerin her eğitim-öğretim programına kabul edeceği öğrenci sayısı önerilerini inceleyerek kapasitelerini ve öğrencilerin ilgi ve yetenekleri doğrultusunda orta öğretimdeki yönlendirme esaslarını da dikkate alarak öğrencilerin seçilmesi ve kabul edilmesi ile ilgili esasları tespit etmek, Yüksek Öğretim Kurulu’nun kararları arasında sayılmıştır.

       Parg. 6             Aynı Yasa’nın 45. maddesinde de, öğrencilerin, Devlet Yüksek Öğretim Kurumlarına esasları Yüksek Öğretim Kurulu tarafından tespit edilen sınavla girecekleri belirlenmiştir.

       Parg. 7             Dosyada mevcut, Yüksek Öğretim Kurulu savunması ile eski belgelerden anlaşıldığı üzere kurulun belirlediği ilkeler uyarınca, 1990’lar Türkiye’sinde öğretmen yetiştirme sistemindeki tıkanıklık nedeniyle 1982 yılından itibaren öğretmen yetiştirme görevini üstlenen eğitim fakültesinde misyon kargaşası olduğu gerekçesi ile yeniden yapılandırılmalarına gidildiği, ancak yeni düzenlemenin mezunlarının bir müddet sonra verebileceği dikkate alınarak, öğretmen ihtiyacını kısa sürede karşılamak üzere acil tedbirler alındığı, bunun sonucu olarak da öğretmen açığını gidermek amacı ile ihtiyacın diğer fakülte mezunlarından karşılanması yollarına gidildiği, bu bağlamda bir formasyon programı oluşturulduğu ve fakültelerin Fen Edebiyat Fakülteleri öğrencilerine formasyon derslerini almaları kaydıyla bazı branşlarda öğretmenlik hakkı tanındığı, bu durumun 1998 yılına kadar devam ettiği, Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı’nın Mart 1998 ayında yayınlanan “Eğitim Fakülteleri Öğretmen Yetiştirme Programlarının Yeniden Düzenlenmesi Yönündeki Karar”ında bu düzenlemenin 1998-1999 öğretim yılından itibaren uygulanmaya başladıktan sonra mevcut öğretmenlik sertifikası programları uygulamasına tedrici olarak son verileceğinin hüküm altına alındığı, bu hükme paralel olarak Marmara Üniversitesi Senatosunca alınan 2001/206 sayılı Karar’da üniversite giriş başvurularının Mart 1998’den önce yapılmış olması nedeniyle 1998-1999 girişli Fen Edebiyat Fakültesi öğrencileri için müktesep hak oluştuğu görüşüyle öğretmenlik formasyon dersleri almalarının uygun olacağına karar verildiği ve bu durumun 22.3.2001 tarih ve 3029 sayılı yazı ile Fakülte Dekanlığına bildirildiği, bilahare 3.4.2001 tarihli toplantıda Senato tarafından alınan ve davaya konu teşkil eden 2001/207 sayılı kararın Fen Edebiyat Fakültesi’nde öğretmenlik formasyon programı uygulanması teklifinin reddedildiği görülmektedir.

       Parg. 8             Bakılan davada, üniversitelerde öğretmenlik formasyonu programı uygulamasına Mart 1998’den itibaren tedrici olarak son verildiği, davacıların ise bu tarihten önce ve 1997 yılı Kasım ayında üniversite sınavına katılmak için müracaat ettikleri, öğrencilikleri devam ederken 3.4.2001 tarihinde ise dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşılmaktadır.

       Parg. 9             Bu durumda 2547 sayılı yasanın verdiği yetki uyarınca üniversitelerin kapasitelerinin tespit, insan gücü planlaması ve öğrencilerin yönlendirilmesi çerçevesindeki Yüksek Öğretim Kurulu’nun Mart 1998 tarihinde aldığı kararın bu konuda yargı yerine müracaat da olmaması nedeniyle tartışılma olanağı bulunmamakta ise de kararın üniversite tarafından davacılara uygulanması yönünden hukuka uygun davranılıp davranılmadığının değerlendirilebileceği tabiidir.

     Parg. 10           Bu kapsamda yapılan tetkikte, her ne kadar Yüksek Öğretim Kurulu Kararı çerçevesinde dava konusu işlemde genel anlamda hukuka aykırılık mevcut değil ise de davacılar bazında işlem değerlendirildiğinde davacıların Yüksek Öğretim Kurulu kararından önce üniversite sınavları için müracaatta bulunmaları nedeniyle kararın tedrici olarak uygulanacağı yönündeki ifadeyi, bu tarihten önce öğretmenlik formasyonu almak amacıyla müracaatta bulunmasını takiben üniversitelerin Fen Edebiyat Fakültelerine girmek suretiyle öğrencilik hakkını elde eden öğrencilerin yasal süreler içinde tedrici olarak mezuniyetlerine kadar bu programın bu öğrenciler için devam etmesi gerektiği şeklinde değerlendirmenin hukuka uygun olacağı sonucuna varılmıştır.

     Parg. 11           Açıklanan nedenlerle dava konusu işlemin davacılar için uygulaması yönünden olayda 2577 sayılı Yasanın 27/2 maddesinde öngörülen her iki koşulun birlikte gerçekleştiği anlaşıldığından davacılar itirazının KABULÜNE, İstanbul 3. İdare Mahkemesi’nin yürütmenin durdurulması talebinin reddine ilişkin 18.1.2002 tarih ve E. 2001/656 sayılı kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin davacılar yönünden teminat alınmaksızın dava sonuna kadar YÜRÜTMENİN DURDURULMASINA,  18.2.2002 tarihinde oybirliği ile karar verildi.