İktisadi düşünce, sosyoloji ve din sosyolojisi alanındaki çalışmalarıyla tanınan ünlü Alman düşünür ve sosyolog Max Weber, orjinali Almanca “Die Protestanische Ehtik und der Geist des Kapitalizmus” olan “Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu” adlı çalışmasını 1904–1905 yıllarında yazmış, eser ilk kez 1905 yılında Archiv für Sozialwissenchaft und Sozialpolitik dergisinin XX. ve XXI. ciltlerinde iki bölüm olarak yayınlanmıştır. Eserde, kapitalist ruhun gelişiminde dinin etkisinin olup olmadığı ya da ne dereceye kadar etkili olduğu ve kapitalist kültürün hangi yanının buna dayandırılabileceği araştırılmaktadır. Yazarın temel tezi, Protestan Ahlak anlayışının kapitalizmin gelişmesini sağlayan ruh olduğudur. Bu anlamda, kapitalizmi değil, kapitalizmi oluşturan ruhu yani “kapitalist ruh”u incelemiştir. Diğer yandan da, kapitalizmin yalnızca Batı Avrupa’da ve orada yer alan inanç ve değerler sisteminin etkisiyle ortaya çıkmış olduğunu ifade etmektedir.

Bu sayıda zaman zaman yaptığımız gibi yine bir kitap tanıtımı yapacağız. Kitabın yazarı Yeditepe Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü öğretim üyesi Yrd.Doç.Dr. Murat Erdoğan. Kitabın adı “TMS-04, SATIŞLAR VE DİĞER OLAĞAN GELİRLER”. Bu kitap Nisan 2004’te Kazancı Yayınlarından çıkmış bulunmaktadır.


Tüm dünyada uygulanarak bir benzerlik taşımaya başlayan muhasebe biliminin temel kavramları, diğer bir deyişle Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkeleri (Generally Accepted Accounting Principles), ülkemizde tespit edilen Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkeleri (GKGMİ) çerçevesinde TMS-04, Satışlar ve Diğer Olağan Gelirler standardı açısından Gelir Prensibi (Revenue Principle) ve Denklik Prensibi (Matching Principle) olmak üzere iki önemli farklılık içermektedir. Gelir Prensibi, Gelirin Oluşumuna ve Denklik Prensibi ise Gelirin Maliyetine yöneliktir. Bu kitap Gelir Prensibi ve Denklik Prensibinden hareketle aşağıdaki şekilde yapılandırılmıştır.

Yazar kitabı öncelikle Enflasyonist Finansmanın teorik çerçevesinin çizilmesiyle konuyu ele almaya başlamış ve optimal para miktarı teorisinin genel kabul gören görüşleri çerçevesinde enflasyonist bir ortamda aşırı değerlenen ve likidite kazanan paranın hangi durumlarda enflasyonist bir finansmana finansal bir alt yapı oluşturabileceğinin saptamasına çalışmıştır.
Ülkemizde Enflasyon Vergisi üzerine yapılan belki de ilk kez bu kadar detaylı bir analitik bir çalışmanın varlığı, Yard. Doç. Dr. A.Niyazi ÖZKER’ kitabında ele alınmıştır denebilir. Kitabın akademik içerik olarak sistem ve yaklaşımı da bu saptamamı doğrular niteliktedir. Bu açıdan kitabın birinci bölümü salt bu teorik alt yapıya ayrılırken; sonraki ikinci bölümü ise, dünyadaki benzer süreci yaşayan ülkelerin enflasyonist finansman açısından karşılaştırılmasını ve enflasyonist finansmanın ne ölçekte kamusal bir gelir sayılıp sayılmamasına ilişkin bu ilgili ülkeler dışında bir cevap aramaya yönlenmiştir.

Yard. Doç. Dr. A.Niyazi ÖZKER` yazmış olduğu "Sovyetler Birliğinde Çözülme ve Teoriden Kopuş" isimli kitap, yeniden yapılanma ve dışa açılma politikaları kapsamında Sovyetler Birliğinin yapısının hangi aşamalardan hangi hedefler doğrultusunda geçtiğinin öz bir anlatımını hedeflemekte ve ele aldığı konuları sadece teoriye dayalı bir sosyolojik saptamanın da ötesinde ekonomik boyutuyla da birlikte değerlendirmeyi ön plana çıkartmaktadır.

Dr. Tekin Memiş’in Seçkin Yayınları arasında 2002 yılında yayınlanan “Fikri Hukuk Bakımından İnternet Ortamında Müzik Sunumu” isimli kitabı Türkiye’de bu alanda yapılan ilk kitap çalışmasıdır. Kitabın ilginç yönü teknoloji ile hukukun kesişme noktalarının yakalanmış olmasıdır.

Fikri hukuk bakımından korunan hakların ihlali tehlikesi, bilgisayar ve internet teknolojilerinin yaygın olarak kullanılmaya başlamasından sonra son derece artmıştır. Bunun yanı sıra ihlallerin sınır ötelerinden yapılabilmesi, ayrıca büyük teknolojik donanımların da gerekmemesi kitapta anlatılan ve çözüm getirilmeye çalışılan sorunların büyüklüğünü bir kez daha göstermektedir.

Kitabın yazarı, önce teknik olarak ortaya çıkan problemleri, özellikle de dünyayı büyük bir müzik kütüphanesine dönüştüren teknolojik sistemleri belirlemiş, sınıflandırmış ve birbirleri ile farklarını ortaya koymuştur.

“Mp3” olarak isimlendirilen ve müzik eserlerinin dijital ortamda olduğundan daha küçük hacimler halinde bulundurulmasına imkan veren teknoloji beraberinde fikri hukuk sorunlarını da getirmiştir. Merkezi sisteme dayanan müzik değişim programları, dünyaca meşhur örneği olan Napster çerçevesinde incelemiştir. Özellikle Amerika’da yaşanan dava süreci ayrıntılı bir şekilde anlatılmıştır. Merkezi olmayan sisteme dağanan müzik değişim sistemleri de çok bilinen temsilcisi Gnutella etrafında ortaya konulmuştur. Fikri hukuk bakımından değişik hukuk sistemlerinin yaklaşımlarının ayrıntılı bir şekilde ortaya konulması ile eser mukayeseli bir hukuk eseri kimliği kazanmıştır. Yazar, karşılaştırmalı bir metod izleyerek sorunları ele almasının nedenini “internet ortamında yaşanan fikrî hak tecavüzlerinin, sadece bir hukuk sistemi temel alınarak çözümlenmesi”nin imkansızlığı olarak göstermektedir (s.25).